Met een bescheiden blaasorkest, een brede greep in jazzgenres en een vleugje geheimenis brengt Jef Neve met Mysterium een overtuigende smaakmaker voor het muzieknajaar.
In het websitearchief is het oorspronkelijke nieuws nog steeds te vinden. Een aankondiging van het nieuwe album van Jef Neve met uitgavedatum voor 27 maart en een reeks lenteconcerten in Vlaanderen en Nederland alvast ingepland. Van een lockdown was er toen nog geen sprake: alleen een perstekst over de nieuwe werpeling met vermelding van een zoektocht in de diepte van de ziel en de schoonheid van het onbekende. Voor veel artiesten mondde 2020 uit op een minder fraaie kant van het onbekende en een confrontatie met een ziel die wekenlang thuis zat opgesloten. en valse start dus, gekenmerkt door uitgestelde releases en concertreeksen die slechts nu mondjesmaat opnieuw en voor een beperkt publiek op gang komen. Neve liet het niet aan zijn hart komen: hij deed miniconcerten, onlineconcerten en bovendien oogt de kalender van fysieke concerten voor het najaar behoorlijk vol. Een kans om alsnog Mysterium tot het brede publiek te krijgen.
Net zoals iedere andere recensie is het moeilijk om die uitzonderlijke omstandigheden helemaal los van het album te zien. Jef Neves nieuwe album gaat voornamelijk uit van veel beweging en dynamiek met vlagen van vreugde en geluk, begeleid door een bescheiden blaasorkest dat tijdens een liveoptreden makkelijk het voltallige publiek zou meekrijgen. De frustratie en teleurstelling van uitstel en thuis vastgekluisterd zitten, daar had zowel de componist als de luisteraar niet op gerekend. Niets van dat staat echter een prima luisterervaring in de weg want de vlotheid van de eerste nummers doet iedere twijfel wegnemen. Neve start glansrijk met een bundel energie (“Exhilaration”) gevolgd door een bijna vloeibare bluesballade opgedragen aan een Guyanese vriend die vorig jaar kwam te overlijden (“Adagio (for Bob Collymore)”). Die verandering van toonaard doet weinig aan de drive van het album af want met “Enigma” keert de viriliteit en bedrijvigheid van saxofoon en piano terug.
Het eerste kwartier van Mysterium is topkwaliteit zoals men die een decennium geleden in Highway Rider van Brad Mehldau terugvond. Prachtige gebroken akkoorden, continue bewegingen die traag de aarde onder de voeten van de luisteraar verschuift. Telkens kiest Neve — de Mehldau van de Lage Landen? — ook voor een prima spanningsboog, zowel bij “Enigma” waarbij een centraal motief tot het einde doorwerkt als het flirten met genres tijdens “No Guru Holds Me” dat scherp eindigt. Daarna volgt het sterke “Final Curtain Call” dat vanwege thematiek en teneur beter naar het einde van het album geplaatst kon worden maar dankzij het fraaie blaaswerk van Teus Nobel (trompet en bugel op dit album) blijft nazinderen.
Hoogtepunten zijn iets schaarser in de tweede helft van het album, alhoewel Neve een sterke lijn met enkel zelfgeschreven composities doortrekt. “Sweet Sad Young Tenor” lijkt een knipoog naar tenorsaxofonist en echtgenoot Andy Dhondt en doet zich enigszins onderscheiden vanwege het herderlijke motief dat in het nummer verscholen zit. Niet zo fijnzinnig als Fred Hersch maar zeker onderhoudend. “Desert Walk” doet zich daarnaast opmerken als een jazz noir-ode aan Charles Mingus met een formidabele Jasper Høiby op de contrabas — gedurende het volledige album trouwens — en een compositiestructuur die aanvankelijk geen leuning nodig heeft om op gang te komen. Vanaf de tweede minuut komt de schoonheid in “Desert Walk” aan de oppervlakte en is het vasthouden aan iedere noot en stap richting het eindpunt.
“Mysterium” als titelnummer luidt op het einde een andere richting in die ongemakkelijk aanvoelt met de voorgaande composities op het album. Als rode draad had het beter als omkadering gewerkt in de eerste helft van Mysterium, terwijl een grotendeels evenwichtig album tijdens het slotstuk nog een wijde bocht neemt. Allemaal geen reden om de vreugde te dempen: Jef Neves elf composities ontvangen we in zijn geheel met open armen.
Jeff Neve speelt op 17 en 18 september tijdens Jazz Middelheim.