Het plotse overlijden van Steve Albini aan een hartaanval in zijn Electrical Audio-studio in Chicago op 7 mei jongstleden sloeg de muziekwereld met verstomming. Dat het toeval wil dat een paar dagen later de release van een nieuw album van zijn band Shellac voorzien was, maakt dat To All Trains plots meer is dan gewoon ‘de nieuwe van Albini en co’.
Laat ons eerst en vooral eerlijk zijn: volledig objectief berichten over To All Trains zal ons zo vlak na het plotse verlies van Albini niet helemaal lukken. Want Steve Albini was een icoon, een legende van de punkrock-scene. Niet alleen door zijn eigen muziek en al die klassieke en minder klassieke albums waar hij als record engineer aan meewerkte. Nee, er was vooral die punkethiek die hij tot het einde hoog in het vaandel voerde. “Ik wil betaald worden als een loodgieter”, schreef hij ooit in een brief aan de leden van Nirvana. Het ging hem niet om het geld, maar om de muziek. En hoe hij bands, hoe onbekend ze soms waren, zo eerlijk mogelijk op tape kon vastleggen.
Maar goed, To All Trains dus. Album nummer zes van het trio uit Chicago dat in ware Shellac-stijl een aantal maanden geleden aangekondigd werd, maar het verder zonder promocampagne of vooruitgeschoven nummers moest doen. Tien jaar na voorganger Dude Incredible – die zelf al jaren op zich liet wachten – was er eindelijk nieuw werk. Tien nummers, 28 minuten. To All Trains is een afgetrainde plaat zonder een grammetje vet. Hoewel opgenomen over vier verschillende sessies tussen november 2017 en maart 2022 is het een coherent geheel geworden. Al hoeft dat niet meteen te verbazen, want na drie decennia is het geluid van Shellac ondertussen uit de duizenden te herkennen.
Die sound spat ook hier weer uit de groeven: de messcherpe riffs van Albini, de stuwende bas van Bob Weston en de droge drumsalvo’s van Todd Trainer zijn weer van de partij. Opener “WSOD” zet met zijn repetitief, stomend gitaarwerk meteen de bakens uit. Voor franjes en andere zotternijen moet je uiteraard niet bij Shellac zijn. Nummers als “Scrappers” of “Girl From Outside” piepen en schuren, maar blijven to the point. De band schakelt nog een versnelling hoger in “Chick New Wave”, terwijl het door Weston gezongen “How I Wrote How I Wrote Elastic Man (cock & bull)” – een eerbetoon aan The Fall – knalt als een voetzoeker.
Al wordt het geweer af en toe wel van schouder gewisseld. “Wednesday” is spoken word, maar dan met een paar hoeken af, terwijl de band op “Days Are Dogs” dan weer de blues door de Shellac gehaktmolen haalt. Gewoontegetrouw hoeft het niet altijd even ernstig te zijn, zoals op “Scabby The Rat”, waarop Albini en co het opblaasbare knaagdier – een symbool van vakbonden bij demonstraties in de VS – eren met een knoert van een song.
En dan is er het laatste nummer: “I Don’t Fear Hell”, een titel die nu plots erg wrang blijkt. Al is het even toepasselijk dat het een met Albini’s kenmerkende humor doorspekt afscheid is geworden. “When this is over / I’ll leap in my grave like the arms of a lover / If there’s a heaven, I hope they’re having fun / Cause if there’s a hell, I’m gonna know everyone”, klinkt het. We kunnen niet anders dan er met een lach en een traan naar luisteren.
Wat “gewoon een nieuwe plaat van Shellac” had moeten worden, werd een onverwacht muzikaal testament, hoewel Albini zelf waarschijnlijk een bloedhekel zou hebben gehad aan die omschrijving. “He built worlds”, schreven The Breeders – vaste gasten in de studio bij Albini – op hun sociale media na zijn overlijden. Met To All Trains wordt een knap en passend slotakkoord geschreven in de muzikale wereld van Albini.