“Mensen met herinneringen schrijven de mooiste dingen.” Dat krijgt de Afghaanse Donya te horen wanneer ze gepromoveerd wordt tot schrijver van de voorspellingen in Chinese ‘fortune cookies’. Zelf zoekende naar geluk begint ze al snel meer te schrijven dan hoopgevende boodschappen. De Brits-Iraanse regisseur Babak Jalali werpt in deze zwart-wit-indiefilm een blik op het contrastrijke leven van een nieuwe, jonge immigrant. Afgescheiden van de plek, gewoonten en dagelijkse bezigheden die haar identiteit vormden, gaat ze op zoek naar connectie. Met droge humor en ongemakkelijke schoonheid is Fremont een aandoenlijke film.
Fremont is een Californisch kuststadje met de grootste populatie Afghaanse migranten in de Verenigde Staten. Na de invasie van Afghanistan in 1979 door de Sovjet-Unie kregen heel wat Afghanen asiel in de Verenigde Staten, waarvan een groot deel van hen gehuisvestigd werd in Fremont. Ook Donya, die werkte als vertaler voor het Amerikaanse leger in haar thuisland, vindt haar nieuwe thuis in een gebouw vol landgenoten waar ze, ondanks hun onderlinge verschillen, samenleven met een gezamenlijke liefde voor hun thuis.
Donya worstelt om te aarden in de nieuwe omgeving. Ze slaapt slecht, werkt op een plaats waar ze haar studies noch talenten kan toepassen en leeft met schuldgevoelens en stigma over haar collaboratie met het Amerikaanse leger. Haar ontmoetingen met de zweverige baas van de koekjesfabriek en haar onorthodoxe therapeut zorgen voor een komische ontlading in de op het eerste gezicht sombere en eenzame setting van Donya’s nieuwe leven. Toch is Fremont geen film die je luidop zal doen lachen. De droge humor en ongemakkelijke dialogen dienen eerder om sentimentaliteit af te weren en het hoofdpersonage te leren kennen in de geestige complexiteit van haar karakter.
In haar eerste rol brengt Anaita Wali Zada, zelf een Afghaanse vluchteling, Donya in al haar schoonheid en ongemakkelijkheid op het scherm. In de 91 minuten speeltijd van de film komt het personage helemaal tot haar recht, zonder dat de kijker overspoeld wordt met achtergrondinformatie of ingewikkelde verhaallijnen. De focus ligt zodanig op haar en het creëren van een eenzame, maar hoopvolle setting dat de andere personages amper of niet worden uitgediept. Ze lijken alleen te dienen als komische punch of, in het geval van Jeremy Allen White, als ‘star bait’. De acteur uit de bekende televisieserie The Bear verschijnt slechts in een korte cameorol, waardoor het publiek op z’n honger blijft zitten – ook al vormt hij een belangrijke omwenteling in de reis die Donya doorheen de film maakt.
Jalali creëerde rond Donya een serene mise-en-scène die zonder een teveel aan prikkels een contrast biedt met de duidelijke onrust in haar personage. De vaak stationaire camera en het schaarse gebruik van muziek geven Fremont een uniek tempo dat de aandacht van de kijker uitdaagt. De dynamiek van de film zit vooral in de scènes met een pro-bonotherapeut, gespeeld door Gregg Turkington, die onsuccesvol probeert Donya’s dieperliggende trauma’s boven te halen en tevergeefs overgaat tot het voorlezen van Jack Londons White Fang.
Fremont is een slice-of-life uit het gelijknamige stadje waar de fictieve wereld van Donya realiteit is voor haar lotgenoten. Babak Jalali creëerde in zijn geheel een mooie kijkervaring waarbij hij de gevoeligheden van het leven als migrant met kenmerkende sympathie en droge, maar fijne humor op het scherm projecteert. Ondanks het trage tempo en de ietwat oppervlakkige verhaallijn is Fremont zeker het kijken waard. Al is het maar voor de opmerkelijke acteerprestatie van Anaita Wali Zada.